Apabila membicarakan mengenai sejarah tamadun Mesir Purba, binaan piramid merupakan antara topik yang sering diperkatakan. Namun, tidak ramai yang tahu bahawa di Mesir satu ketika dahulu terdapat sebuah empangan yang dipercayai terawal di dunia.
Malangnya, empangan ini tidak lagi berfungsi pada hari ini. Sekiranya anda ingin mengetahui senarai empangan terawal dunia yang masih beroperasi sehingga ke hari ini, sila baca artikel kami 10 Empangan Paling Tua Di Dunia Yang Masih Beroperasi Hingga Hari Ini.
BESARKAN TEKS A- A+
Dikenali sebagai Sadd el-Kafara , empangan ini ditemui pada tahun 1885 oleh ahli arkeologi Jerman Georg Schweinfurth. Bahagian tengah yang hilang dan keratan rentas terdedah yang terhasil membolehkan ahli arkeologi mengkaji pembinaan empangan. Bahagian tepi empangan dikatakan berada dalam "keadaan yang sangat baik".
Lokasi Sadd el-Kafara
Kira-kira 40 km tenggara Kaherah, berhampiran dengan bandar Helwan, terletak runtuhan Sadd-el-Kafara, sebuah empangan tambak besar yang dibina kira-kira 3,700 tahun lalu.
Tujuan utamanya adalah untuk menahan air yang berpunca daripada ribut mendadak dan banjir besar. Ia juga berfungsi dwi-fungsi membekalkan air kepada buruh dan haiwan yang terlibat dalam kuari batu dan marmar untuk pembinaan piramid dan kuil di sekitar.
Malangnya, empangan itu musnah akibat banjir sebelum ia dapat disiapkan. Ditemui semula kurang daripada 140 tahun lalu, hari ini ia diiktiraf sebagai empangan tertua dunia bagi saiz seumpanya.
Empangan ini terletak di Wadi Garawi, salah satu daripada banyak wadi di padang pasir di timur Lembah Nil. Empangan ini terletak di titik paling sempit gaung Garawi pada titik di mana lembah mengecil kepada kira-kira 100 meter lebar.
Empangan itni pada asalnya sepanjang 113 meter dan lebar 14 meter, dengan lebar tapak 98 meter dan lebar puncak 56 meter. Teras empangan adalah 32 meter lebar dan akan terdiri daripada 60,000 tan tanah dan batuan.
Dua jenis bahan yang berbeza digunakan dalam pembinaan empangan ini adalah batu kapur keras berwarna coklat kelabu dan batu kapur lembut. Batu kapur lembut itu terdiri daripada kapur amorf, beberapa kalsit berstruktur fone dan beberapa kuarza dan ia mempunyai kandungan garam yang agak tinggi. Batu kapur keras itu terdiri daripada bahan karbonat amorf dan kristal.
Sekiranya siap, empangan ini akan menyimpan antara 465,000 hingga 625,000 meter padu air. Hari ini, hanya hujung empangan di kedua-dua belah wadi yang masih kukuh dan wujud. Bahagian tengah dihanyutkan air, meninggalkan jurang kira-kira 50 hingga 60 meter lebar.
Perdebatan peranan Sadd el-Kafara
Lokasi empangan di Wadi Garawi ini telah menimbulkan banyak persoalan. Sesetengah pengkaji mengandaikan bahawa empangan ini dibina bukan untuk pengairan tetapi untuk menguruskan banjir kilat yang berlaku secara tiba-tiba di lembah-lembah yang sempit.
Tiada bukti tanah disekitar empangan yang dijadikan tempat bercucuk tanam yang mungkin memerlukan air untuk bercucuk tanam. Juga, ketiadaan alur tumpahan di empangan menunjukkan bahawa takungan ini tidak dibina untuk pengairan.
Namun, ketiadaan penempatan penting di sekitar menimbulkan persoaalan dalam kalangan ramai penngkaji sejarah tentang apa sebenarnya tujuan empangan ini dibina.
Kepercayaan yang diterima umum ialah empangan Sadd el-Kafara telah dibina untuk melindungi kawasan Wadi Garawi yang lebih rendah daripada banjir dan untuk melindungi kawasan di mana kemungkinan terdapat penempatan di muara wadi di Lembah Nil.
Kemusnahan Sadd el-Kafara
Muka hilir empangan menunjukkan tanda-tanda hakisan, membawa kepada kepercayaan bahawa banjir akhirnya memusnahkannya. Selain itu, ketiadaan alur tumpahan dan sebarang tanda parit atau terowong untuk mengalihkan air di sekitar tapak pembinaan menyumbang kepada kelemahan ini.
Walaupun pembinaan di bahagian hulu sebahagian besarnya telah siap, bahagian hilir dilihat belum dibina dengan sempurna. Puncak empangan mencerun ke dalam, berpotensi dimaksudkan oleh jurutera sebagai alur tumpahan.
Bagaimanapun, memandangkan bahagian atas empangan tidak diratakan, ia tidak mempunyai perlindungan daripada air banjir yang boleh melebihi puncak. Runtuhan empangan mungkin menyebabkan banjir besar di wadi yang lebih rendah.
Kesan yang ditinggalkan oleh bencana itu pasti sangat mengerikan sehingga menyebabkan orang Mesir dahulu tidak lagi membina empangan lain dengan dengan menggunakna bahagian komposit yang sama dengan Sadd el-Kafara selama hampir lapan abad.
Kredit: